1. ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΕΝΑΡΙΟΥ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ
1.1. Τίτλος διδακτικού σεναρίου
Περσικοί Πόλεμοι : « Νυν υπέρ πάντων ο αγών »1.2 Ταυτότητα
Δάσκαλος – Δημιουργός : Μπλέτσας Κ. Χρήστος, Δάσκαλος στο 24ο Δημοτικό Σχολείο Χαλκίδας, Ολοήμερο Τμήμα.
Γνωστική περιοχή : Το σενάριο αυτό αφορά στις γνωστικές περιοχές της Ιστορίας, της Γλώσσας, της Γεωργαφίας, των Μαθηματικών και της Αισθητικής Αγωγής της Δ΄ τάξης. Το σενάριο διδασκαλίας είναι συμβατό με το σχολικό αναλυτικό πρόγραμμα σπουδών.
Το θέμα που πραγματεύεται είναι οι Περσικοί Πόλεμοι και οι αγώνες των Ελλήνων εναντίον των Περσών.
1.3 Σκεπτικό της δραστηριότητας
Καινοτομίες : Από πλευράς υλικού θα αξιοποιηθούν ο διαδραστικός πίνακας και οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές για τη διδασκαλία των Περσικών Πολέμων στην τάξη. Τα μέσα αυτά μαζί με το κατάλληλο εκπαιδευτικό λογισμικό μπορούν να αποτελέσουν ένα πρόσθετο διδακτικό εργαλείο το οποίο θα βοηθήσει τους μαθητές να κατακτήσουν το διδακτικό αντικείμενο, θα κερδίσει το ενδιαφέρον τους και θα υποστηρίξουν τη διδακτική διαδικασία. Επίσης θα αξιοποιηθούν κατάλληλες και σταθμισμένες δραστηριότητες που ο εκπαιδευτικός ετοίμασε για τους μαθητές οι οποίες συμβάλλουν στην καλλιέργεια της κριτικής σκέψης, της ιστορικής μνήμης και της χωροχρονικής αντίληψης των μαθητών. Τέλος θα αξιοποιηθεί η χρήση των blogs στην παρουσίαση και την οργάνωση των πληροφοριών και τη δομή του project.Προστιθέμενη αξία : Οι ΤΠΕ βοηθούν τους μαθητές να επικοινωνήσουν, να αλληλεπιδράσουν, να παρατηρήσουν και να ανακαλύψουν τη γνώση. Κάνουν το μάθημα πιο ενδιαφέρον και ζωντανό, κινητοποιούν το ενδιαφέρον των μαθητών και βοηθούν στην ανάπτυξη της ιστορικής κι εθνικής συνείδησης των μαθητών.
Οι μαθητές δείχνουν μεγαλύτερο ενδιαφέρον και προσπάθεια στο να κατακτήσουν τους διδακτικούς στόχους το μαθήματος, ο συνδυασμός εικόνας και ήχων τους κινητοποιεί και τους δίνει το ζωτικό παιδαγωγικό χώρο να δράσουν, να αφουγκραστούν, να αξιολογήσουν τα ερεθίσματα και να τα μετατρέψουν σε γνώση. Οι μαθητές, μέσα από τη χρήση των ΤΠΕ, μεταφέρονται νοερά με πιο παραστατικό και ενδιαφέρον τρόπο στο χώρο και στο χρόνο που διαδραματίζονται τα ιστορούμενα γεγονότα και κατανοούν καλύτερα τη σχέση αιτίας κι αιτιατού, τη συνάρτηση του ιστορικού παρελθόντος με τη σύγχρονη πραγματικότητα.
Γνωστικά – διδακτικά προβλήματα : Οι μαθητές σε μεγάλο βαθμό δεν είναι εξοικειωμένοι με τη χρήση του εκπαιδευτικού λογισμικού, επομένως αποτελεί πρόσθετη πρόκληση η απόκτηση των συγκεκριμένων δεξιοτήτων.
Επιπλέον η Ιστορία αποτελεί ένα σχετικά δύσκολο αντικείμενο για τα παιδιά γιατί αναφέρεται σε πράξεις, περιβάλλοντα και γεγονότα που τα παιδιά δε γνωρίζουν, ούτε έχουν ανάλογες σύγχρονες ποσλαμβάνουσες.
Οι μαθητές χρειάζεται συχνά πυκνά να επανέρχονται σε προηγούμενα κεφάλαια για να θυμηθούν και να ανακτήσουν κατακτημένες κατά το παρελθόν γνώσεις και να τις συνδέσουν με τις γνώσεις που παρέχονται σε κάθε νέο μάθημα.
4. Πλαίσιο Εφαρμογής
Σε ποιους απευθύνεται : Απευθύνεται σε μαθητές της Δ’ τάξης του Δημοτικού Σχολείου.
Χρόνος υλοποίησης : Το σενάριο θα υλοποιηθεί σε 8 διδακτικές ώρες.
Χώρος υλοποίησης : Οι μαθητές θα εργαστούν στη σχολική τάξη χρησιμοποιώντας τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές και το διαδραστικό πίνακα της τάξης.
Προαπαιτούμενες γνώσεις των μαθητών : Οι μαθητές θα πρέπει να είναι σε θέση να εκτελούν βασικές ενέργειες στον ηλεκτρονικό υπολογιστή, να χειρίζονται το διαδραστικό πίνακα και να είναι σε θέση να ανταποκριθούν στις δραστηριότητες που θα τους δοθούν. Επίσης πρέπει να έχουν μάθει να εργάζονται σε ομάδες.
Απαιτούμενα βοηθητικά εργαλεία : Κατά την πραγματοποίηση του σεναρίου θα χρειαστούν ηλεκτρονικοί υπολογιστές με σύνδεση internet, λογισμικό επεξεργασίας κειμένου (Word), λογισμικό παρουσίασης (Power Point), λογισμικό δημιουργίας εμπεδωτικών ασκήσεων(Hot Potatoes 6), (διαδικτυακές διευθύνσεις, εκτυπωτής, φύλλα εργασίας, χαρτιά και στιλό, ξυλομπογιές, μολύβια, μαρκαδόροι.
Κοινωνική ενορχήστρωση της τάξης : Οι μαθητές θα δουλέψουν ομαδοσυνεργάτικά και , κατά περίπτωση, ατομικά.
Επειδή η τάξη στην οποία θα εφαρμοστεί το πρόγραμμα είναι ολιγομελής, οι μαθητές θα χωριστούν σε ομάδες των δύο μελών. Οι μαθητές θα συνεργάζονται και θα συνδιαλέγονται αλλά η καταγραφή των απαντήσεων θα γίνεται σε ατομικά φύλλα εργασίας τα οποία θα κατατεθούν στο φάκελο κάθε μαθητή.
Ο εκπαιδευτικός έχει ως ρόλο το συντονισμό και την οργάνωση της διδακτικής διαδικασίας. Ο εκπαιδευτικός ενθαρρύνει τους μαθητές να εργαστούν πάνω στο διδακτικό αντικείμενο, να αξιοποιήσουν τις προηγούμενες γνώσεις τους και να αξιολογήσουν τις απόψεις αλλά και τις γνώσεις των συμμαθητών τους καθώς και του εκπαιδευτικού.
5. Στόχοι του σεναρίου
Ως γενικό σκοπό το σενάριο έχει να γνωρίσουν και να κατανοήσουν οι μαθητές μας τα γεγονότα που συνέβησαν κατά τη διάρκεια των Περσικών Πολέμων και της σχέση αιτίας-αιτιατού που τα συνδέει.
Ειδικότερα, οι μαθητές μας μετά την ολοκλήρωση της διδασκαλίας θα πρέπει :
Γνωστικοί στόχοι :
● Να γνωρίζουν τι είναι οι Περσικοί πόλεμοι και ποια ήταν τα αντιμαχόμενα μέρη.
● Να μπορούν να ονομάζουν και να δείχνουν στο χάρτη τις κυριότερες πόλεις αλλά και τοποθεσίες οι οποίες σχετίζονται με τους Περσικούς πολέμους.
● Να μπορούν να ονομάζουν αλλά και να αναγνωρίζουν μέσα από τις εικόνες τα σπουδαιότερα πρόσωπα των πολέμων● Να μπορούν να διακρίνουν τον εξοπλισμό και τα τεχνολογικά μέσα που αξιοποίησαν τα αντιμαχόμενα μέρη.
Στόχοι σε επίπεδο δεξιοτήτων :
● Να αναπτύξουν δεξιότητες επικοινωνίας και συνεργασίας με τους συμμαθητές τους αλλά και με τον εκπαιδευτικό.
Στόχοι σε επίπεδο στάσεων :
● Να μάθουν οι μαθητές να εργάζονται μέσα σε ομάδες, να δουλεύουν ως σημαντικό κομμάτι ενός όλου στο οποίο είναι απαραίτητοι.
● Να αξιοποιούν τις οπτικές πληροφορίες και να αναπτύξουν την κριτική τους σκέψη κάνοντας αναγωγή των γεγονότων του παρελθόντος στη σημερινή πραγματικότητα.
● Να μοιράζονται και να διαχειρίζονται δεδομένα που απέκτησαν από την έρευνα των ιστορικών πηγών.
Ως προς τη χρήση των Τ.Π.Ε. :
● Να αναπτύξουν θετική στάση απέναντι στον Ηλεκτρονικό Υπολογιστή και το διαδραστικό πίνακα αξιοποιώντας τις δυνατότητές τους και τη δυναμική τους στην εκπαιδευτική πρακτική.
● Να εξοικειωθούν με τη χρήση των εκπαιδευτικών λογισμικών και να τα χειρίζονται με σχετική άνεση
● Να μπορούν να εργαστούν αξιοποιώντας βασικά προγράμματα στον ηλεκτρονικό υπολογιστή.
● Να μπορούν να χειρίζονται το διαδραστικό πίνακα αποτελεσματικά.
6. Πορεία Διδασκαλίας και Υλοποίηση Δραστηριοτήτων
Παρουσίαση ροής – εφαρμογής των δραστηριοτήτων :
Για την καλύτερη οργάνωση της εργασίας οι μαθητές χωρίζονται σε ομάδες με τυχαίο τρόπο. Οι ομάδες (επειδή ο αριθμός των μαθητών της τάξης στην οποία εφαρμόστηκε είναι μικρός) είναι τρεις : ο Λεωνίδας, ο Θεμιστοκλής και ο Μιλτιάδης.
Δίνουμε στους μαθητές μας να επιλέξουν από 6 μικρά ρολάκια χαρτιού με 2 εικόνες του Λεωνίδα, 2 του Θεμιστοκλή και 2 του Μιλτιάδη. Σχηματίζονται έτσι 3 ομάδες μαθητών με εντελώς τυχαίο τρόπο. Δίνεται σε όλους το αντίστοιχο καρτελάκι της ομάδας στην οποία ανήκουν καθώς και το επίσημο σήμα της ομάδας για να το τοποθετήσουν στο θρανίο στο οποίο θα εργαστούν.